دیدگاه و یاداشتهای شما مقالات شما

بلاهت

بلاهت

آورده اند که دو کس از سفلگان را در بلاهت بر همگنان تشخص و رجحان بودی:

اول کسان مروان بن محمد و ديگر سيد علی السائل. اين هردو را وجوه مشترک بسيار بودی؛

هردو تخم و طايفۀ عرب، ليک مروان از طايفۀ عرب بودی.

مروان بن محمد خاتم الخلفای بنی اميه بودی و سيد علی السائل از سلالۀ فقيهان و خاتم الاوليا به شمار رفتی.

مروان را “مروان حمار” ناميدندی، بدان سبب که صبری همچون صبر حمار داشتی، چونانکه وی را از شجر معرفت نصيبی نبودی. مروان پارسی ندانستی، ليک در لسان عرب تسلطی بسزا در سفيهانه ترين کلمات داشتی.

و اما حجةالافساد و المفسدين، ابله المطلقين، سيدعلی السائل در پارسی و تازی، فصاحت را به فضاحت رسانده و اصلا از بيخ عرب بودی. وی در صرف و نحو تنها به نحوۀ اسراف بسنده نِمودی و در لسان عرب وی را تعجيماة بسيار بودی و در پارسی گويشی بسان تازی داشتی، که بيصبرانه بر خلق تاختی، همچون حماری عنان گسيخته.

مروان حمار بر کس به خلافت مقبول نيافتادی و سيد علی السائل را فقيهان به فقاهت برنگماشتندی.

مروان اعراب را به سبب حمار بودن مقبول نيفتادی و عجم را به سبب عرب بودن. و اما سيدعلی السائل را اعراب عجم دانستندی و عجم وی را از طايفۀ تازی.

مروان در فسق و فجور دستی داشتی و علی السائل مفسدی بودی فی الارض والبحر والسما، که در جنايات يدی بيضا، ولی افليج داشتی، که آنرا از زير عبا برون آوردی و به خلق نمودی. آورده اند، که طهارت وی ابتر و امامت وی اصغر و بلاهت وی اکبر بودی.